شناخت برداشت‌های تردیدآمیز و نامطمئن افراد در مدیریت خطرات ناشی از سیلاب‌ها

سیلاب‌های شدید، متداول‌ترین نوعِ بحران‌های طبیعی در اروپا هستند. پیش‎بینی می‌شود در آینده به تبع افزایش تغییرات جوّی، سیلاب‌ها شدیدتر از زمان حال شوند. مفهوم "مدیریت سیلاب بجای پیشگیری از سیلاب"[1]، به عنوان رویکردی مؤثر شناخته شده و در خط‌مشی‌های ملّی و بین‌المللیِ اروپا ریشه دوانده است. استفاده از هشدارها[2] و اطلاع‌رسانی‌ها[3]، یکی از ارکان اساسی مدیریت خطرات ناشی از سیلاب‎هاست. تردید[4] نیز یکی از ابعاد کلیدی مدیریت مؤثر خطرات ناشی از سیلاب‌ها به شمار می رود. مفهوم "برداشت‌های تردیدآمیز افراد" که به عنوان "تفاوت در چگونگی درک و تفسیر اطلاعات توسط مردم و همچنین تردید ایشان در چگونگی واکنش به هشدارها" تعریف می‌شود، یکی از مؤلفه‌های مهم مدیریت خطرات ناشی از سیلاب‌هاست که مورد توجه این مقاله است. متن حاضر برگرفته از تحقیقات کمّی وسیعی است که در مناطقِ در معرض خطر در چهار حوزه مطالعاتی کشور ایرلند انجام شده است. این مناطق در معرض خطرات ناشی از بارش‌های بی‌حد باران، خطر طغیان رودخانه‌ها و بالا آمدن سطح دریا قرار داشتند و بخشی از پروژه سیلاب ERA-Net CRUE UR محسوب می شدند. حدود 2200 پرسشنامه بصورت پستی در چهار حوزه مورد بررسی توزیع و 436 پرسشنامه، یعنی حدود 20% از کل، تکمیل و بازپس‌فرستاده شد. متن حاضر با تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از این پرسشنامه‌ها، موانع موجود بر سر راه اطلاع‌رسانی مؤثر در مورد خطرات سیلاب را شناسایی کرده و به فعالیت‌های کلیدیِ ماقبل و حین سیلاب، مثل درک خطر[5]، آمادگی برای مواجهه با سیلاب[6]، اطلاعات و هشدارها، روش‌های ارتباطی و واکنش به هشدار[7] می‌پردازد. در ادامه نیز با توجه به یافته‌ها، توصیه‌هایی در مورد چگونگی غلبه بر موانع ارائه می‌شود.   [1] - Managing Rather Than Preventing Flood [2] - Warnings [3] - Communication [4] - Uncertainty [5] - Risk Perception [6] - Flood Preparedness [7] - Reacting to Warnings